پرفسور يحيي عدل پدر جراحي نوين ايران




پروفسور يحيي عدل، در سال 1287 در تبريز متولد شد. پرفسور يحيي عدل از تيره عدل طباطبائي هاي تبريز است.فرزند مكرم الملك.پدرش كه بعدها لقب قائم مقام يافت ،در زمان قاجار حكمراني چند ايلت از جمله گرگان ، كردستان و كرمانشاه را داشت.مدتي نيز جانشين حاكم تبريز بودند .در زمان ولايتعهدي احمد شاه ، كفالت حكومت آذربايجان را داشتند و در دوره رضا خان هم چهار دوره متوالي وكيل مجلس شدند.

وي تحصيلات ابتدائي را تا كلاس هشتم در تبريز گذراند و پس از آن همراه خانواده به كرمانشاه رفت و در آن جا ادامة تحصيل داد. در سال 1303، همراه با برادرش به پاريس رفت و در سال 1309 وارد دانشكدة پزشكي پاريس شد. در سال 1317، پايان نامة دكتري خود را در باب «درمان آدنوپاتي سلي» تدوين كرد و به دريافت مدال نقره از آن دانشكده نايل آمد.

پس از پايان دورة تحصيلات، به رغم اصرار استادان دانشكدة پزشكي پاريس، به واسطة جو ضد خارجي پاريس، در سال 1318 به ايران بازگشت. وي به دعوت پروفسور اُبرلن، براي تدريس در دانشكدة پزشكي انتخاب شد و ضمن تدريس، در بيمارستان سينا نيز مشغول به گذراندن دورة سربازي شد و مسئوليت بخش جراحي آن جا را بر عهده گرفت. مرحوم عدل در آغاز ، به انواع جراحي ها از جمله جراحي قفسه صدري اهتمام ورزيد.درمان جراحي دمل*هاي ريه و بيماري هاي جنب ، قبل از او، در دانشكدة پزشكي و دارالفنون تدريس مي شد، ولي در زمان وي، شكل علمي و تازه تري به خود گرفت. . عدم آشنايي با بيهوشي مدار بسته در آن دوران ، مانع اصلي عمل توراكوتومي بود ولي مرحوم عدل با استخدام فردي فرانسوي كه قادر به انجام بيهوشي مدار بسته بود ، اولين جراحي ها را با اين روش در بيمارستان سينا انجام داد . گروه اول شاگردان وي نيز گاهگاهي اقدام به اين كار مي كردند . استاد عدل به لزوم تخصصي بودن و تمركز جراحي توراكس نيز آگاه بود . بزرگترين هنر ايشان آن بود كه ترس جراحان را از عمل جراحي زايل كرد و به آنها اعتماد به نفس داد.

پروفسور عدل، اولين پزشكي است كه نخستين جراحي *هاي مختلف بدن را در ايران انجام داد و در اين زمينه شاگردان بسياري تربيت كرد. وي همچنين، از پزشكان معالج آيت*الله كاشاني، آيت*الله بروجردي و دكتر مصدق بوده است.

او مكتبي در ايران پايه گذاري كرد كه به مكتب عدل شهرت دارد. شاگردانش قبل از انقلاب مجله*اي به نام مكتب عدل منتشر مي*كردند كه حاوي آخرين اطلاعات علمي در اين رشته بود.

يحيي عدل را، «پدر جراحي ايران» مي*نامند. از زنده ياد استاد عدل ، ده ها كتاب و مقالة علمي معتبر به جا مانده كه به عنوان منابع ارزشمند علمي، مورد استفادة دانش دوستان قرار مي گيرد .

پروفسور عدل، بنيانگذار جراحي نوين ايران، در چهاردهم بهمن 1381، در تهران دار فاني را بدرود گفت.