تورك مشاهير و مفاخير لر
AZƏRBAYCAN,QAŞQAE,TÜRKMƏN,XƏLƏC ،ƏFŞAR VƏ...

جهانگيرخان افشار ارشلو

(نام آوران اورميه)

جهانگير خان پسر ارشد فتحعلي خان افشار ارشلو بود. در سال 1174 قمري كه كريم خان زند براي براندازي حكومت فتحعلي خان به آذربايجان آمد و پس از شكست و دستگيري فتحعلي خان به سال 1176 قمري او و دو پسرش جهانگير خان و رشيد خان و جمعي از بستگان آن ها را با خود به اصفهان برد و با كشتن فتحعلي خان به سال 1177 قمرر در قمشه (شهر رضا) دو پسر او را با خود به شيراز برد . در سال 1190 قمري حكمي در جهت حكومت جهانگير خان بر اورميه و بر كناري امام قلي خان قاسملوي افشار را خواسته شد . ولر اين حكم عملي نشده و پس از مرگ كريم خان به سال 1193 قمرر و به روي كار آمدن «زكي خان » برادر مادري وي ، پسران فتحعلي خان و جمعي از افشاريان مقيم اصفهان بر عليه او دست به شورش ميزنند ولي در نهايت دستگير و به دستور زكي خان كشته ميشوند. كه در منابع مختلف تعداد كشته شدگان بين 11 تا 20 نفر در تغيير بوده است .

حاضيرلايان: ائلمان اورمو اوغلو

منابع :

(بر گرفته شده از كتاب نام آوران اورميه)

نام آوران اورميه، صص 65-66

شرح حال رجال ايران، جلد سوم، صص 75-74

تاريخ رجال ايران، جلد ششم، صص61-58

وبلاگ اورمو يوردو



آذربايجان ميلي ايستيقلال حركاتي نين و شرقين ايلك جمهوريتي آذربايجان دئموكراتيك جومهوريتي نين تمل داشيني قوران؛ حياتي، زنگين حاديثه لرله دولو بير داستانا چئوريلن، اؤلومسوز ليدئر محمد امين رسولزاده 1884، يانوارين 31-ده باكي نين نووخاني كندينده آنادان اولموشدور.


آتاسي دين خاديمي اولسا دا،حياتا آچيك گؤزله باخميش، مكتب ياشينا چاتميش اوغلونو شرعيت درسلريني دئييل دونيوي علملر اؤيرنمه يه يؤنلنديرميشدير. اونون،اوغلونو مشهور پئداقوق ج.م قنيزاده نين مودير اولدوغو ايكينجي " روس-موسلمان " مكتبينه قويماسي گله جك موتفككيرين طالعيينده موهوم رول اويناميشدير. بوراني بيتيرديكدئن سونرا م.ا. رسولزاده اؤز تحصيليني باكي تئخنيكي مكتبينده،روس ديلينده داوام ائتديرميشدير. اونون اينقيلابي فعاليتي نين ايلك دؤورو ده محض بو دؤوره تصادوف ائدير. 1902-جي ايلده 17 ياشيندا اولان م.ا. رسولزاده " موسلمان گنجليك " تشكيلاتيني ياراتميشدير. بو ييرمي عصرده آذربايجاندا روس موستملكه سينه قارشي موباريزه آپاران ايلك سياسي تئشكيلات ايدي. بير آز سونرا " موسلمان دئموكراتيك " موساوات " جمعيتي " ادي ايله گيزلي فعاليت گؤسترن بو تشكيلاتين بير قولو دا ايراندا قورولموش و بورادا باشلايان مشروطه اينقيلابينا ايستيقامت وئريجي رهبر قوووه يه چئوريلميشدير.م.ا. رسولزاده ادبي ياراديجيليغا دا بو ايللرده باشلاميش، " موخممس " آدلي ايلك " شرقي روس " قزئتينده چاپ اولونموشدور.1904-جو ايلين آخيرلاريندا " هوممت " تشكيلاتي يارانميشدير و بو تشكيلاتين بانيلريندن بيري ده م.ا. رسولزاده اولموشدور.تشكيلاتين " همت " آدلي قزئتي ده چاپ ائديلميش و بو قزئتين ناشيرلريندن بيري ده م.ا.رسولزاده اولموشدور. 1906-جي ايلدن قزئت " تكامول " آدي ايله چيخير. همين ايللرده باكي نئفت معدنلرينه و آذربايجانين آيري آيري بؤلگه لرينه اينقيلابي اينتيباهنامه لرين، قزئتلرين چاتديريلماسي دا رسولزاده نين ادي ايله باغليدير.موعين مودت او " ايرشاد " قزئتي نين مووققتي رئداكتورو اولموشدور. 1907-جي ايلده چيخميش گله جگين بؤيوك بسطكاري او. حاجيبيووون " تورك-روس و روس-تورك لوغتي " كيتابي نين دا ناشيري م.ا. رسولزاده اولوب.1908-جي ايل دئكابرين 5-ده م.ا. رسولزاده نين " قارانليقدان ايشيغا " آدلي پيئسي صحنه يه قويولدو.پيئسين آنا خطي اويانيش و ايستيقلال حركاتي نين تبليغي تشكيل ائديردي. او اؤزونون بو اثري ايله آذربايجانا موختاريت شوعاري فيكريني يايماغا باشلاميش وئ روس چاريزم اوسول ايداره سي ايستيبداديني ييخماغا چاغيريردي.بو اثردن باشقا م.ه. رسولزاده نين همين ايلده يازديغي " ناگاهان بلا " اثري واردير.1908-جي ايلين آخيريندا م.ه. رسولزاده چار اوسول-ايداره سي طرفيندن اونون حبسي تهلوكه سي ايله علاقه دار اولاراق باكيني ترك ائده رك ايرانا يولا دوشور. او،ايراندا شاهليق اوسول ايداره سينه قارشي باشلاميش مشروطه اينقيلابي نين رهبرلريندن بيري اولور. م.ا. رسولزاده تبريزده خالقيميزين ميللي قهرماني ستترخان و سيلاحداشلاري ايله گؤروشور.جنوبي آذربايجا نين شهر و كندلريني گزير، اؤز دوغما خالقينين آجيناجاقلي وضعيتيني ياخيندان موشاهيده ائدير. بو موشاهيده لر سونرالار اونون ياراديجيليغينا دا تاثير ائدير.چار حؤكومتي ايرانداكي اينقيلابي حركاتدان قورخويا دوشه رك،اونون رهبرلريندن بيري اولان م.ا. رسولزادني اؤلكه دن چيخارماغي شاهليق اوسول ايداره سيندن طلب ائدير.م.ا.رسولزاده تعقيبلردن ياخا قورتارماق اوچون ايستامبولا موهاجيرت ائدير. او،توركييه نين پايتاختيندا هميئرليلري علي بي حوسئينزاده و احمد بي آغايئوله گؤروشموش، يوسيفبي آكچوراوغلو ، زييا گؤكالپ و باشقا گؤركملي عاليملرله ياخينليق ائتميشدير.1911-جي ايلده فعاليته باشلايان " تورك يوردو " درگيسي نين فعال يازارلاريندان اولموشدور. اونون بو درگيده بير نئچه مقاله سي چاپ اولونموشدور. بونلاردان " ايران توركلري " مقاله سي داها چوخ ماراق دوغورور.1913-جو ايلده رومانوولارين 300 ايلليگي ايله علاقه لي عفوي-اومادان سونرا باكييا قاييدير.او، هله ايستامبولدايكن اونون گؤستريشي ايله كئچميش هوممتچيلر طرفيندن اساسي قويولموش " موساوات " پارتيياسينا داخيل اولموش و اونون رهبرلريندن بيري اولموشدور.1914-جو ايل سئنتيابرين 16-دا شاعير.ژورناليست ويازيچي الابباس مونزيبين رئداكتورلوغو ايله آيدا ايكي دفعه چيخان " ديريليگين " درگيسي نين ايلك سايي چاپدان چيخدي. رسولزاده نين " ديريليك ندير؟ " آدلي باش مقاله سي درگيني ايدئياسيني موعينلشديرير و خالقيميزي ميللي اويانيشا چاغيريردي.م.ا. رسولزاده 1915-جي ايلين آوقوستوندان " آچيق سؤز " قزتيني نشر ائدير كي، بو دا گيزلي فعاليت گؤسترن " موساوات " پارتيياسي نين اورقاني ايدي.1917-ده فئورال بورژوا اينقيلابي باش وئردي.بؤيوك روس ايمپئريياسي داغيلماغا اوز قويموشدو. اسن آزادليق مئهي موستملكه حاليندا اينله مكده اولان خالقلاردا اؤز موستقيل دؤولتلريني قورماق هوه سي قالديرميشدي.1917يجي ايلين ايكينجي ياريسيندا " موساوات " پارتيياسي ايله " تورك عدم مركزيت " پارتيياسي بيرلشيب " تورك عدمي مركزيتي پارتيياسي " موساوات " آدي آلتيندا چيخيش ائتمه يه باشلادي.اونون شؤعبه لري نينكي آذربايجا نين بوتون بولگه لرينده،همچنين اوكراينا،گورجوستان،روسييا،توركيستان و ايرانين بير چوخ شهرلرينده تشكيل ائديلميشدي.1917-جي ايل اوكتيابرين 26-دان 31-نه دك 500 نوماينده نين ايشتيراكي ايله باكيدا طنطنه لي شكيلده كئچيريلن " تورك عدمي مركزيتي پارتيياسي " موساوات " اين بيرينجي قورولتايي كئچيريلدي و رسولزاده همين قورولتايدا مركزي كوميته نين صدري سئچيلميشدير. همين دؤور خالقيميزين تاريخينه ميللي آذربايجان حركاتي كيمي داخيل اولموشدور.1918-جي ايلين مايين 26-سيندا زاقافقازييا سئيمي داخيلي چكيشمه لر نتيجه سينده داغيلدي.همين آيين 27-ده موختليف پارتييالارين عوضولريندن عيبارت ميللي شورا ياراندي و م.ا. رسولزاده سس چوخلوغو ايله ميللي شورا نين صدري سئچيلدي.1918-جي ايلين مايين 28-ده بوتون اؤلكه لرين راديوستانسييالاري و قزئتلري آذربايجان ايستيقلاليتيني بوتون دونيايا يايديلار، م.ا. رسولزاده نين قوردوغو آذربايجان دئموكراتيك جومهوريتي نين عؤمرو قيسا جمعي 23 آي اولماسينا باخماياراق آذربايجان خالقينا موستقيلليگين شيرين داديني دادديردي. بو دؤولتين روس كوممونيست ايمپئريياسي طرفيندن سقوطا يئتيريلديگيندن،1920 ايلين آپرئليندن دا ايكينجي موسقيلليك دؤوروموزه دك آذربايجان خالقي او ايستيقلالين عشقييله ياشادي.

http://www.oyanish.arzublog.com



Heydar-amoghlu-big.jpg

 

 

حيدرخان عمواوغلي مشهور به حيدر برقي كه نام اصليش تاري ويرديوف (خداداد) بود، در سال (۱۸۸۰م) در شهر سلماس از پدري به نام علي اكبر افشار و مادري به نام زهرا خانم  متولد شد. 

 

 

حيدرخان عمواوغلي مشهور به حيدر برقي كه نام اصليش تاري ويرديوف (خداداد) بود، در سال ۱۲۵۹ ه.ش (۱۸۸۰م) در شهر سلماس از پدري به نام علي اكبر افشار و مادري به نام زهرا خانم متولد شد.

پدرش علي‌اكبر افشار، طبيب بود. مشهدي علي‌اكبر را مردم عمو خطاب مي‌كردند. به همين خاطر حيدرخان به عمواوغلي شهرت يافت. او مردي دل‌سوز ومهربان بود و در ميان مردم نفوذ بسيار داشت. وي درسال ۱۲۶۵ ه.ش (۱۸۸۶م) به علت فشارهاي ماموران دولتي همراه خانواده اش در شهر الكساندرپل (لنيناكان) در ارمنستان مقيم شد. 



آرديني اوخو

 

(متوفي1260 هجري قمري)

شيخ ميرزا محمد حسن فرزند محمد ولي بيگ ،از علما و شعرار اماميه، علوم اوليه و سطوح را نزد علماي تبريز فرا گرفت و بعد به قزوين رفت و در آنجا علوم فقه و اصول و حديث را از شهيد ثالث و ملا محمد برغاني فرا گرفت و سپس در سال 1244 قمري (همزمان با عقد معاهده ي تركمانچاي) به كربلا مهاجرت كرد و به حوزه ي درس شريف العلما مازندراني حائري (متوفي1246 قمري) پيوست و بعد از فوت استادش به ايران بازگشت.آثار به جاي مانده از شيخ محمد حسن عبارتند از: ترجمه ي جلد سيزدهم بحارالانوار علامه مجلسي به فارسي كه آن را به نام محمد شاه قاجار ترجمه كرده است و مكررا به چاپ رسيده، شرح قصيده ي برده بو صيري (متوفي656قمري همزمان با فتح بغداد به دست هلاكو خان سردار مغول ) ،قصيده اي بي نقطه در مدح خاندان عصمت و طهارت (ع) سروده و مولي شيخ علي بن عليرضا خويي خاك مرداني ولدياني (متوفي 1350 قمري) آن را تخميس نموده و سپس شرح كرده است .نسخه اي به خط شارح در كتابخانه ي سيد جلال محدث اورموي موجود بوده است و نيز ديوان شعري در مدح و رثاي  ائمه اطهار (ع).

منابع:

نام آوران اورميه ،صص66-67

دايرة المعارف تشيع،جلددوم ، ص 287

مشاهير علمي فرهنگي آذربايجان غربي، ص 134

http://urmuyurdu.mihanblog.com/post/42



یارپاق لار : 1


Powerd By : ARZUBLOG.COM Theme Designer : Blogskin.ir