تورك مشاهير و مفاخير لر
AZƏRBAYCAN,QAŞQAE,TÜRKMƏN,XƏLƏC ،ƏFŞAR VƏ...

 ميللي شاعير : محمت امين يورداكول حياتي و شئعيرلري

13 ماييس 1869دا ايستانبولدا دوغولدو . 14 اوجاق 1944ده  ايستانبولدا ياشاميني ايتيردي. زينجيرلي كؤيو مزارليغيندا توپراغا وئريلدي. ميللي ادبييات  و توركچولوك آخيمي نين اؤنده گلن تمثيلجيسي و دولت مأمورو ايدي. ايتيحاد و ترققي جمعييتينه گيردي. شئعيرلري ايله ايستانبول حوكومتيني ائلشتيرينجه 1907ده ارزروم روسومات ناظيرليغينا آتاناراق ايستانبولدان اوزاقلاشديريلدي. ايكينجي مشروطييتين اعلانيندان سونرا عيني گؤروله بو كز ترابزونا گؤندريلدي. 31 مارت اولايي نين آرديندان 13 نيسان 1909دا ايستانبولا چاغريلدي. بحرييه نظارتي موستشارليغينا آتاندي. حيجاز و سيواس دا واليليك ياپدي. 1910دا ايستانبولا دؤندو. تورك يوردو جمعييتي و تورك اوجاغي نين قوروجولاري آراسيندا يئر آلدي. تورك يوردو درگيسي نين يايين سوروملولوغونو اوسته لندي. ايتيحاد و ترققي ايله آنلاشمازليغا دوشونجه، 1912ده ارزروم واليليغيندن امكلييه آيريلدي. 1914ته عوثمانلي مجليس-اي معبوثانيندا موصول ميلت وكيلي اولدو. آراليق 1919دا تورك فيرقه سيني قوردو . ايستانبولون ايشغاليندان سونرا 1921ده آنادولويا گئچدي. آنتاليا، آدانا، ايزمير چئوره سينده چاليشدي. جومهورييتين ايلك ايللرينده شرقي قارا حيصار ، سونرا دا اورفا و ايستانبول ميلت وكيلي اولدو. اؤلومونه قدر ميلت وكيلي  اولاراق قالدي. يازماغا شئعير له باشلادي. ايلك شئعيري 1897ده ثروت-اي فونون  درگيسينده يايينلاندي. دؤنمي نين شئعير آنلاياشي نين ديشينا چيخدي، هيجا اؤلچوسو نه دايالي يالين بير توركچه قوللاندي . تورك ادبيياتينا خالقين سسيني گتيرن گئرچكچي بير شاعير اولاراق دگرلنديريلدي. عوثمانليجيليك و ايسلامجيليك آخيملارينا قارشي توركچولوگو ساوونان شئعيرلر يازدي. جوشغو، اولوسال دويغولار، قهرمانليق، اوركلنديرمه و اؤيرتيجيليك اؤيه لريني اؤن پلانا چيخاردي. شئعيره بيچيم ينيليكلري ده گتيردي. دؤرتلوك گله نگي نين ديشينا چيخاراق اوچر، آلتيشار، سگكيزر ديزه دن قورولو شئعيرلر يازدي. ميللي ادبيات آخيمي و توركچولوگون اؤنده گلن تمثيلجيلري آراسيندا يئر آلدي.  "  تورك شاعيري " ،  "  ميللي شاعير  "  دئيه بيلينير. 

    شئعير:  

  توركجه شئعيرلر (1899-1918)  

  تورك سازي (1914)  

  ائي تورك اويان (1914)  

  دان سسلري (1915، 1956)  

  اوردونون دستاني (1915)  

  ديجله اؤنونده (1916)  

  خسته باخيجي خانيملار (1917)  

  تورانا دوغرو (1918)  

  ظفر يولوندا (1918)  

  عيصيان  و دوعا (1918)  

  آيدين قيزلاري (1919)  

  موصطفي كمال (1928، شئعير و دوزيازي)  

  آنكارا (1939)  

  دوزيازي:  

فضيلت و اصالت (1890)  

  توركون حقوقو (1919)  

  كرال جورجا (1923)  

  دانته يه (1928)  

شئعيرلريندن اؤرنكلر :

منيم عؤمروم 

   گنج چاغدايديم، اؤزومو بير تيكانلي يولدا بولدوم؛  

  هيچقيرقلار ائشيتديم ، گول و بولبول باغلاريندان.  

  فلاكتلر توپلاديم، آنادولو داغلاريندان؛  

  اوزون سازلي آشيقلار  ديياريندا شاعير اولدوم.  

   

  ائزگي قويدوم، آهلارلا، فغانلارلا تورك شئعيرينه،  

  اؤز ديليمله هايقيرديم، " ائي ميلتيم، اويان! " دييه ؛  

  ويران يوردون دولاشديم، بير شهريندن بير شهرينه؛  

  ساچ و ساققال آغارتديم منده  "وطن ، وطن ! " دئيه.

 جنگه گئدركن 

   من بير توركم؛ دينيم، جينسيم اولودور؛  

  سينم، اؤزوم آتش ايله دولودور.  

  اينسان اولان وطني نين قولودور.  

  تورك اؤولادي ائوده دورماز گئده رم.  

  محمدين كيتابيني قالديرتمام؛  

  عوثمانجيغين بايراغيني آلديرتمام؛  

  دوشمانيمي وطينمه سالديرتمام.  

  تانري ائوي ويران اولماز، گئده رم.  

  بو توپرقلار اجداديمين اوجاغي؛  

  ائويم، كؤيوم هئپ بو يئرين بوجاغي؛  

  ايشده وطن، ايشده تانري قوجاغي.  

  آتا يوردون، اؤولاد پوزماز، گئده رم.  

  تانريم شاهيد، دوراجاغام سؤزومده؛  

  ميلتيمين سئوگيلري اؤزومده؛  

  وطنيمدن باشقا شي يوخ گؤزومده.  

  يار ياتاغين دوشمان آلماز، گئده رم.  

  آق كؤينكله گؤزياشيمي سيله رم؛  

  قارا داشلا بيچاغيمي بيله رم؛  

  وطنيمچون اوجاليقلار ديله رم.  

  بو دونيادا كيمسه قالماز، گئده رم.

 

قايناق:http://elchin.arzublog.com

یارپاق لار :


Powerd By : ARZUBLOG.COM Theme Designer : Blogskin.ir