تورك مشاهير و مفاخير لر
AZƏRBAYCAN,QAŞQAE,TÜRKMƏN,XƏLƏC ،ƏFŞAR VƏ...
+0 به يه ن
یاییلیب : چهارشنبه 14 اردیبهشت 1390 | یازار : صاديق صاديقي | بؤلوم : شعر،موسيقي و ادبيات | 0 باخيش لار

قطعران تبريزي 1012-جي ايلده تبريز ياخينليغينداكي شادي-آباد كندينده آنادان اولموشدور. شاعيرين تام آدي ابو منصور قطعران جيلي آذربايجانيدير. ايلك تحصيليني شادي-آباددا آلميش، سونرا تبريزده اوخوموشدور. او زامان آذربايجاندا بير نئچه فئودال دؤولت قوروملاري واردي. بونلاردان بيري ده پايتاختي گنجه اولان شدداديلر دؤولتي ايدي. عرب خيلافتي نين چيچكلنديگي دؤورلرده گنجه موسلمان عالمي نين شيماليندا ايري مدنيت مركزينه چئوريلير. بورادا اونيوئرسيتئتلر، مكتبلر، فردي و ايجتيماعي كيتابخانالار، رسدخانا و تيبب مركزلري فعاليت گؤسترير. موسلمان مدنيتي قونشو خريستيان دؤولتلرينه محض بورادان ياييلير. شرقين بير چوخ اؤلكه لريندن عاليملر، شاعيرلر، معمارلار، صنعتكارلار گنجه يه آخيشير. قطعران دا تحصيليني باشا ووردوقدان سونرا بورايا گلير. او، تئزليكله گنجه ده شدداديلرين سارايينا دعوت اولونور و آز بير واختدا بؤيوك نوفوز قازانير. همين دؤورده اؤلكه نين باشيندا ابدولهه سن لشكري دوروردو و طبيعي كي، قطعران دا بير چوخ شعرلريني اونا و اونونلا علاقه دار باش وئرميش حاديثه لره هسر ائدير. بو شعرلردن چيخيش ائده رك، قطعرانين گنجه ده ياشاديغي دؤورو موعينلشديرمك مومكوندور. ميثال اوچون، بير شعرينده قطعران روواديلر دؤولتي نين باشچيسي ابو مانسور وهسودانين ابدولهه سن لشكري نين قوناغي كيمي گنجه يه گليشيندن دانيشير. قطعران ياراديجيليغيني آراشديران عاليملرين فيكرينجه، بو گؤروش 1035-1040-جي ايللر آراسيندا باش وئره بيلردي. 1042-جي ايلده ايسه شاعير آرتيق تبريزده شهرين ياريسيني يئرله يئكسان ائتميش دهشتلي زلزله نين شاهيدي اولموشدو. دئمه لي، قطعران تبريزه بو طبيعي فلاكتدن اول قاييتميشدي. لاكين بير چوخ تدقيقاتچيلار قطعرانين گنجه يه زلزله دن سونرا گلديگيني گؤستريرلر. گؤرونور، شاعيرين يئنيدن گنجه يه دؤنوشونو ده ايستيثنا ائتمك اولماز. 1046-جي ايلده قطعران تبريزده بؤيوك ايران شاعيري و فيلوسوفو ناسير خوسروولا گؤروشور. ناسير خوسروو اؤزونون مشهور " صفرنامه " اثرينده قطعران آدلي گؤزل بير شاعيرله گؤروشدويونو قئيد ائدير. قطعران بير مودت ناخچيواندا، يئرلي حاكيملرين سارايلاريندا ياشاديقدان سونرا وطني تبريزه دؤنور. قطعران تبريزي هله ساغليغيندا ايكن ايستعدادلي شاعير، مودريك فيلوسوف و عاليم كيمي بير چوخ اؤلكه لرده شؤهرت قازانير. اؤزونون يازديغينا گؤره، اونو خوراساندا و ايراقدا ياخشي تانييير و سئويرديلر. قطعران 1080-جي ايلده تبريزده دونياسيني دييشميش و سورخاب محلله سينده كي مشهور شاعيرلر مقبره سينده دفن اولونموشدور.


+0 به يه ن
یاییلیب : چهارشنبه 14 اردیبهشت 1390 | یازار : صاديق صاديقي | بؤلوم : شعر،موسيقي و ادبيات | 0 باخيش لار
* بيست و نهمين روز شهريور ماه سال 1355 در شهرستان خوي از شهرستانهاي اذربايجان غربي و در خانواده اي متدين و از سلاله حضرت زهرا (س) پسري به دنيا امد كه نامش را ( مير محمد ) نهادند و نام خانوادگي وي ( ذاكري ).
* از همان كودكي خانواده (مير محمد) او را با نام ( مير محمد جواد ) صدا مي زدند.البته نام (ميرجواد) بخاطر علاقه مادر وي به اين اسم بوده.
*پدر سيد محمد جواد مير حبيب ذاكري نام داشت كه وي از مداحان بااخلاص شهرستان خوي بود.
* مادر وي كه زني مومنه واز سادات بود در همان دوران كودكي سيد محمد جواد دارفاني را وداع گفت و سيد محمد جواد از دوران كودكي از مهر مادري بي نصيب بود .
* وي تا پايان دوران تحصيلي متوسطه در خوي بود و مداحي كه در ريشه خاندان وي ريشه داشت را هم ادامه داد.
*بعد از پايان تحصيلات براي كسب علوم حوزوي راهي قم شد و در مدرسه علميه رضويه مشغول به تحصيل شد و مداحي را نيز ادامه داد.
*سيد محمد جواد پرچم دار سبكهاي جديدي از مداحي بود كه بسياري از مردم الالخصوص جوانان را به سوي هيئت ها ميكشاند حتي جواناني كه تا قبل از ان انسي با هيئت ها نداشتند.

* خيلي سريع نام سيد ذاكر بر سر زبان ها افتاد و در دل خيلي از دوستدارانش جاي گرفت.همين امر باعث شد بسياري از افراد و جريانات كه موقعيت خود را در خطر ميديدند و به وي حسادت ميكردند براي وي مشكل ايجاد كنند تا جايي كه سيد مجبور به ترك مدرسه رضويه شد و تنها به مداحي ادامه داد.
* براي مداحي سيد در تهران مشكل ايجاد كردند و در قم هم براي وي محدوديت ايجاد كردند . سيد به دارالمومنين كاشان رفت از انجا به اصفهان و بعد از مدتي مجددا" به كاشان بازگشت و گهگداري در قم هم مداحي ميكرد . ضمن اينكه سيد بعد از ازدواج در قم و در شهرك قدس در منزلي اجاره اي سكونت داشت.
*سيد جواد خلوص نيت عجيبي داشت . بسيار فروتن و متواضع .به تهمت ها و افتراي كه به وي داده ميشد جوابي نمي داد و از غيبت و تهمت زدن به ديگران دوري ميجست. 
* نزديك به يك سال پيش مير حبيب ذاكر پدر سيد محمدجواد به ديار باقي شتافت و براي اخرين با سيد براي شركت در مراسمات ترحيم پدر به خوي رفت .و اين اخرين حضور وي در زادگاهش بود . زيرا خيلي سريع علايم بيماري سرطان در وي هويدا شد .
*بعد از سپري كردن دوران شيمي درماني براي اولين بار سيد در روز عيد غدير در هيئت جنت الحسين (ع) حضور پيدا كرد و اخرين حضور وي روز 28 و 29 صفر در سال 85 در مشهد مقدس و در حضور هيئت زنجانيها بود .

* بيماري سيد به اوج رسيد و وي در اوايل خرداد ماه در اثر از كار افتادن سلولهاي مغز در كما فرو رفت و بعد از حدود 40 روز در ساعت 2 بامداد شانزدهم تير ما ه 1385 به ديدار معبودش شتافت. 
*پيكر زند ياد ذاكر در مقابل حرم حضرت معصومه (س) و در قبرستان (نو ) و در كنار قبر رسول ترك ارام گرفت.
*سيد جواد ذاكر حق عظيمي بر جوانان علاقه مند به اهل بيت دارد. واينك با هر بار شنيدن صداي باصلابت اين فرزند زهرا (س) فاتحه اي نثار روحش كنيم .


+0 به يه ن
یاییلیب : چهارشنبه 14 اردیبهشت 1390 | یازار : صاديق صاديقي | بؤلوم : شعر،موسيقي و ادبيات | 0 باخيش لار


يكي از شاعران گمنام اورميه است كه به سال 1306 شمسي در روستاي «تبت» در 13 كيلومتري جنوب شرق اورميه متولد شده است.وي از طايفه ي بزرگ افشار اورميه مي باشد.تحصيلات او در حد ابتدايي است كه به زمان حمله ي قشون روس به آذربايجان دروس خود را ناتمام گذاشته است.عزيز اكبري از عشق مجازي به عشق حقيقي رسيده و براي اولين بار در سن هفده سالگي شروع به شعر گفتن كرده است.ديوان اشعار اين شاعر توسط نوه اش در دو دفتر جمع آوري شده كه بيش سه هزار بيت مي باشد كه در آينده نزديك قصد چاپ آنها را دارد.اشعار اين شاعر تماماً به توركي است و در شعر «اكبري» تخلص مي كند.
ايشان در كلام اول خود را اين چنين معرفي كرد:
مين اوچ يوز آلتيدا من آنادان اولموشام
سيزلانمارام نه موشكوله قالميشام
شاعير دريا اولارسا
من بير دامجي جه ، نم آلميشام
باهاردا اچيلار بولبولون ديلي
ايشاره ينن دينديره ر سئوگي ، سئوگيني
او تاريخ ناديره وار بير افشار ائلي
افشاردان آيريلميشام ائلدن اولموشام
ايندي آغاريب سونبولوم ، بيچيليب زميم
خرمنه توكولوب نوخود ، آرپا ، بوغدا هر ده نيم
فلك بير هولا قوشوب كوله شدن ساليب
داها نه دئييم
ياپيشيب دووارا سامان اولموشام
عزيز اكبريم غم زم هريم 1
ذاتيم تبت ليدير
ايندي بازار باشدا ساكين اولموشام
(1.زم هر-zəmhər: كلمه ايست توركي به معني معدن)



نمونه اي از اشعار شاعر:
ياخجي اولار قوهوم قارداش
ائل ، باشييان دؤنوم سنين
هاردا گؤردون تعريف ائيله
ديل ، باشييان دؤنوم سنين

بير باده وئرسن ايچه رم
ياخجي ياماني سئچه رم
سن يول وئرسن من گئچه رم
سئل ، باشييان دؤنوم سنين
***
گئدنلر گؤروب گلنلرده گؤره جك
هر كس اولسا اؤز اكديغين بيچه جك
سؤز يئرده قالماياجاق آخير بيي دئيه جك
ائل ايچينده ادين ياخجي قالسا ياخجي دير

هر يئره گئد سن ائل ايستر سني
اوره ك سئور ديل ايستر سني
نامردين ائوينده يئمه بالنان كره ني
مرد ائوينده دادسيز شيله ياخجي دير

اكبري نه دانيشسين نه دئسين
تاماهكار بدلوي وئر هر نه يئسين
بوغازي كسيلسين قاني يئريسين
آز يئمغين چوخ يئمكدن ياخجي دير
ايشان مي گفتند:
در دنيا سه قدرت بي نظير است: ائل (ملت) ، ديل (زبان) ، سئل (سيل*) ، كه هيچ قدرتي ياراي مقابله با آنها را ندارد.


+0 به يه ن
یاییلیب : چهارشنبه 14 اردیبهشت 1390 | یازار : صاديق صاديقي | بؤلوم : شعر،موسيقي و ادبيات | 0 باخيش لار
حياتي 

ناتوان 15 آوقوست 1832-جي ايلده شوشادا آنادان اولموشدور. مئهديقولو خان قيزينا اؤز آناسي خورشودبانونون آديني وئرميشدير. خورشودبانو عاييلهنين يئگانه اؤولادي، هم ده قاراباغ خانليقلاري نين سونونجو ورثهسي اولدوغو اوچون، اونو سارايدا « دوررو يئкتا» (تк اينجي)، ائل آراسيندا ايسه « خان قيزي» چاغيرميشلار. بالاجا خورشودبانونون ايلك تربييه چيلري سارايين تجروبه لي دايه و مورببييه لري اولموشدولار. مكتب ياشينا چاتديقدا ايسه ائوده دؤورون عاليم و صنعتكارلاريندان درس آلماغا باشلاميشدير. مشغله زاماني خورشودبانو « قوران» آيه لريني و ديني ائهكاملاري ازبرله مкله ياناشي، دونيوي ائلملرله ده تانيش اولموشدور. اون دوققوز عصرده кوبار عاييلهلرين اوشاقلارينا بير قايدا اولاراق دوغما ديلي ايله برابر، عرب و فارس ديلي، اونون صرفي-نوي تعليم ائديلديگيندن، خان قيزي دا بو ديللري اؤيرنميش، اونلارين واسيطه سيله كلاسسيك شعرين قايدا-قانونلاريني منيمسه ميشدير. او، لازيمي درجه ده بيليк الده ائتديкدن سونرا مونتظم صورتده موتاليه ايله مشغول اولموشدور. داهي شرق شاعيرلرين اله دوشن نادير кيتابلاري، قييمتلي اليازمالاري خورشودبانونو كلاسسيك ادبياتا باغلاميشدير.


ناتوانين دونياگؤروشونون، بديعي ذؤوقونون فورمالاشماسيندا ياخين و اوزاق قوهوملاري نين امگي آز اولماميشدير. قاسيم بي زاкير، ميرزه جاوان، ميرزه آديگؤزل، احمد بي جاوانشير كيمي حؤرمتلي و تانينميش شخصيتلر اؤز ياراديجيليقلاري، ادبي صؤحبت و موباحيثه لري، ائلجه ده عاغيللي مصلحتلري ايله خورشودبانودا شعره و صنعته اولان شؤوق و هوه سي قوووتلنديرميشلر.


تاريخچيلرين احتيمالينا گؤره، بو دؤورده خاريجي و داخيلي وضعيتين جيدي صورتده گرگينلشمه سي ايله علاقه دار خان عاييلهلري اوزرينده نزارت گوجلنديريلميش و خورشودبانو خاساي بي اوسموبيله ايزديواجا مجبور ائديلميشدي. بئله بير احتيمال دا واردير кي، وورونتسووون شخصي ياوري خاساي بي طيفليسده اونلارا مولك ايديعالاريندا كؤمك گؤسترميش و بونون موقابيلينده خورشودبانويا ائولنمگي تкليف ائتميشدير. 1850-جي ايلين پاييزيندا خاساي بي شوشايا گليب توي ائتميش و خورشودبانونو داغيستانا اؤز دؤغما кندينه، اورادان دا طيفليسه آپارميشدير.
حياتي نين چيچك آچديغي بير دؤورده خورشودبانو طيفليسده ياشامالي اولموشدور. شهرين صفالي يئرلري، طبيعي منظره لري اونا خوش گلسه ده، بورادا ياشاماغا مجبور اولدوغو و چوخ واختلاري تك قالديغي اوچون سيخيلميش، قريبليك چكميشدير. 1855-جي ايلده خورشودبانونون اوغلو، 1856-جي ايلده قيزي دونيايا گلميشدير. اومكانين آديني مئهديقولو، قيزين آديني ايسه خانبيكه قويورلار.


خورشيدبانو ناتوان پارلاق ايستعدادا و قاباقجيل ايدئاللارا ماليك اولان شخصيت اولموشدور. او، آذربايجان مدنيتينده و ايجتيماعي حياتيندا درين ايزلر قويموشدور. بو فئنومئ نين مئيدانا گلمه سي نين بير نئچه اساس سببي واردير. بونلاردان بيريسي شاعيره نين سوي كؤكودور. يني، ناتواندا ايكي بؤيوك نسلين – جاوانشيرلرين و زيياد-اوغلو قاجارلارين قاني واردير. آدلاريني چكديگيميز بو ايكي بؤيوك و شرفلي نسلين هر بيريسي دونيايا بير سيرا شاعير گتيرميشدير (مسلن، جاوانشير نسليندن ابولفت-خان طوطي نين، قاسيم بي ذاكيرين، زيياد-اوغلو قاجار نسليندن ايسه زييادي قاراباغي، موصاحيب گنجوي و بير سيرا باشقا شاعيرلرين آدلاريني چكمك اولار). ماراقليدير، كي، زييادي قاراباغي و موساهيب گنچوي واختيله قاراباغ بيلربييسي اولموشدورلار. ناتوان ياراديجيليغي نين بؤيوك تدقيقاتچيسي بيلر محمدوو " ناتوانين شاعير قوهوملاري " كيتابيندا (ب.، 1989) بو مثلاي گئنيش آچيقلايير. عئيني زاماندا، زيياد-اوغلو قاجار نسليندن چيخان شاعيرلردن سؤز باشقا كيتابلاردا دا آچيلير (مسلن، محمده لي تربيتين " دانيشمداني – آذربايجان " ، ب.، 1987؛ چينگيز قاجارين " قديم و اورتا عصرلر آذربايجانين گؤركملي شخصيتلري " ، ب.، 1997 و س.). فوضولي آدينا رئسپوبليكا اليازمالار اينستيتوتونون فوندوندا موصاحيب گنجوي نين شئير ديواني ساخلانيلير و بو اثرين اوزرينده اينستيتوتون امكداشلاري علمي تدقيقاتلار آپاريرلار. ناتوانين قيزي خانبيكه خانيم دا آناسي نين يولونو داوام ائتديره رك، قزللر و روبايلر يازميشدير. اونون بير-نئچه قزه لي واسيف قولييئوين " دوننه اوزانان جيغير " (ب.، 2000) كيتابيندا چاپ اولونموشدور. بو كيتابدا گؤستريلير كي، خان-بيكه خانيم " مجليسي-اونس " اون عوضولريندن بيري اولوب. ناتوانين فيتري ايستعدادي نين اوزه چيخماسي و چيچكلنمه سي نين باشقا بير سببي، شوبهه سيز، شوشانين تكرارئديلمز ياراديجي آبي-هاواسي و موحيطي ده اولموشدور. بيلر محمدوو " خورشيدبانو ناتوان " كيتابيندا يازير: " حتّي خاطيره لرده ناتوانين " خانليق شوكور " آدي ايله تانينان خيدمتچيسينه موسيقي تعليمي وئرمكله اونو مشهور خاننده ائتمه سيندن ده دانيشيلير " (سه. 60). اؤزو ده مؤليف قئيد ائدير كي، بو هاقدا ماتئريال نيزاعمي آدينا آذربايجان ادبياتي موزهي نين فوندوندا ساخلانيلير (ينو. 481، سه. 7). حال-حاضيردا بو ماتئريالين فوضولي آدينا رئسپوبليكا اليازمالار اينستيتوتونا وئريلديگي باره ده گومانلار وار، لاكين همين ماتئرياللار هله ليك تاپيليب تدقيقاتا جلب ائديلمه ميشدير. ناتوانين پوئزيياسي آذربايجان خاننده لريني ده روحلانديرير. بؤيوك صنعتكاريميز سئييد شوشينسكي نين ناتوان حاقيندا خاطيره سينده قئيد اولونور كي، او شاعيره نين قزللريني " سئگاه " اوستونده اوخويارميش (نيزامي آدينا آذربايجان ادبياتي موزهي نين فوندو، اينو. 874). و اوندان بري، دئمك اولار كي، بو گونه كيمي تانينميش آذربايجان خاننده لري شاعيره نين قزللريني اوخويوب، ايلهام آليرلار.
ناتوان پوئزيياسي پروفئسسيونال آذربايجان بسطكارلارين اثرلرينده ده اؤز عكسيني تاپير. بونون پارلاق ميثالي تانينميش بسطكار خالق آرتيستي، پروفئسسور واسيف آديگؤزلووون ناتوانين سؤزلرينه يازيلميش مشهور " قرنفيل " ماهني-رومانسي اولا بيلر. اونو دا دئيك كي، سون واختلاردا بسطكار " خان قيزي ناتوان " اوپئراسيني آرتيق يازيب بيتيرميشدير. ييرمي عصر آذربايجان ادبي موحيطي بير سيرا قودرتلي صنعتكارلار، او جومله دن شاعيره قادينلار يئتيشديرميشدير: خورشيدبانو ناتوان، فاطما خانيم كمينه، آشيق پري و س. خورشيدبانو ناتوان زمانه سي نين گؤركملي شخصيتلريندن اولموش، تكجه آذربايجاندا دئييل، بوتون زاقافقازييادا خئييرخاهليغي و مئسئناتليغي ايله تانينميشدير. او، كاسيبلارا ال توتموش، شوشايا سو كمري چكديرميشدير. خورشودبانو ناتوان قاراباغين سونونجو حاكيمي مئهديقولو خان جاوانشيرين قيزي، ايبراهيمخه ليل خانين نوه سيدير. او، آنا طرفدن گنجه حاكيمي جاواد خانين نسليندندير. آناسي بديعرجاهان بييم ايسه زييا خانين نوه سي اوغورلو بيين قيزيدير. فعاليتي ناتوانين ياراديجيليق فعاليتي تكجه شئيرله بيتمير. او رسسامليقلا دا مشغول اولوردو، همچنين، اونون نفيس ال ايشلري، موختليف ژانردا تيكمه لر باجاريغي دا اولموشدور. ياراديجيليقلا برابر خان قيزي نين ايجتيماعي و ايدارئتمه فعاليتيني قئيد ائتمك اولار (تسادوفي دئييل كي، قوهوملار آراسيندا خورشيدبانويا " دوررو يئكتا " ، يني، تك اينجي-خانليقين يئگانه واريثي دئيرميشلر). ناتوانين خئييرخاهليغي و خئيريييه چيليگي ده گؤزه چارپير. بيلر محمدوو " خورشيدبانو ناتوان " اثرينده گؤسترير كي، شوشانين بير قروپ شاعيرلري بديعي مجليسي تشكيل ائديلمه سي نين ضروريتيني درك ائديرديلر. لاكين، مجليس دوزلتمك اوچون شراييط و ايمكان يوخ ايدي. ضياليلار يالنيز خان قيزي نين كؤمگينه اوميد ائديرديلر. خان قيزي بو شاعيرلرين تكليفيني ممنوعنيتله قبول ائتميش و نتيجه ده قيسا بير مودتده شوشادا " مجليسي-اونس " (يني، دوستلوق، اولفت مجليسي) ياراندي.
بو مجليسه رهبرليگي و اونون بوتون خرجلريني خان قيزي اؤز اوزرينه گؤتورموشدور. تصادوفي دئييل كي، بيلر محمدوو اؤز اثرلرين بيرينده ناتواني " مجليسي-اونس " اون اورگي آدلانديريردي. شوشادا مير مؤهسون نوواب قاراباغي نين رهبرليگي ايله " مجليسي-فراموشان " آدلي داها بير پوئتيك مجليس ده فعاليت گؤستريردي. محض بو زامان خورشيدبانو (شايره اؤز ننه سي نين آديني داشيييردي، او دا گنجه لي جاواد-خان زيياد اوغلو قاجارين دوغما باجيسي ايدي) " ناتوان " ، يني، " كيمسه سيز " ، " كؤمكسيز " تخلوصونو اؤزونه گوتورموشدور. " مجليسي-اونس " ده تانينميش قاراباغ شاعيرلري ايله ياناشي مشهور خاننده و سازانده لر ده ايشتيراك ائتميشلر بونلاردان حاجي هوسو، مئشه دي ايسي، موللا ولي، موللا آبباسقولو، مئشه دي داداش، ابدولقه ني و ساديقجانين (ساديق اسد اوغلونون) آدلاريني چكه بيلريك. مشهور تارزن قوربان پيريموو يازيردي: " خورشيدبانو نينكي شئير، ائلجه ده موسيقيني چوخ سئويردي. خاننده لردن حاجي هوسو و مئشه دي ايسي اونون مجليسينده اوخويارديلار. بو خاننده اوخوياركن ناتوانين قزللريندن تئز-تئز ايستيفاده ائدرديلر. سون واختلارا قدر جاببار اونون قزللريني اؤز رئپئرتواريندا ساخلاردي " (ناتوان حاقيندا خاطيره لر. نيزاعمي آدينا آذربايجان ادبياتي موزهي نين فوندو، اينو. 874). فوضولي آدينا رئسپوبليكا اليازمالار اينستيوتوتون فوندوندا ساخلانيلان مير-حسن آغاميرووون " ناتوان حاقيندا خاطيره لرده " (ينو. 1788) قئيد اولونور كي، ناتوانين هر بير مجليسينده موسيقيچيلر ايشتيراك ائديرديلر، ناتوانين بعضي مجليسلري ايسه صيرف موسيقي مجليسي حساب اولونوردو و بورادا ناتوانين قزللري ده اوخونوردو. ياراديجيليغي گنج شاعيره شوشادا " مجليسي اونس " ادبي مجليسيني تشكيل ائتميشدير. 1973-جو ايلده شوشايا سو كمريني چكديرميشدير: بو سو كمري ايندي ده " خان قيزي بولاغي " آدي ايله مشهوردور. ناتوان آراز چاييندان ميل دوزونه ده سو كمري چكمه يه تشببوس ائتميشدير. او، ياراديجيليغا 50-جي ايللردن عنعنه وي شرق مؤوزوسو و شعرلرله باشلاميشدير. قزللرينده محبت، طبيعت گؤزلليكلري ( " گولون " ، " قرنفيل " و س.) ترننوم اولونموشدور. 16 ياشلي اوغلونون اؤلوموندن سونرا ناتوان بدبين روحلو شعرلر يازميشدير. ( " آغلارام " ، " اولايدي " ، " گئتدي " ، " سنسيز " ، " اؤلورم " و س.) اثرلري درين صميميتي، اينجه ليريزمي ايله سئچيلير. يوكسك صنعتكارليق نومونه سي اولان شعرلرينده تكرير، قوشما، رديف، مجاز و س. بديعي واسيطه لر مهارتله ايشلنميشدير. م.ن.نوواب، س.ه.شيرواني و باشقالاري اونا شعر هسر ائتميشلر.
ناتوان هم ده ايستعدادلي رسسام اولموشدور. اونون بديعي تيكمه لري " گول دفتري " (1886) آدلي آلبومونداكي رسملر بونا ثوبوتدور. شخصي موناسيبتلرين، دؤورانين هاقسيزليغي، زاليملارين سيته مي شاعيري واختسيز قوجالتميش، اونو حيات ايشيغينا حسرت قويموشدور. آغلاماقدان گؤزلري نين نورو گئتميش، بدني طاقتدن دوشموشدور. محمد راهيمين « ناتوان پوئماسي»، اي.افندييئوين « ناتوان» پيئسي شاعيره يه هسر اولونموشدور. خورشيدبانو ناتوان 1897-جي ايل، 1 اوكتيابردا وفات ائتميشدير و آغدامين " عيمارت " قبيريستانليغيندا دفن اولونموشدور. آدينا كوچه، كلوب، كيتابخانا و مكتب واردير. خان قيزي نين اليازمالاري، شخصي گئييم و اشيالاري نادير ائكسپونات كيمي آرخيو و موزئيلريميزده ساخلانيلير. باكيدا هئيكه لي، شوشادا بوستو، آغدامدا قبيروستو آبيده سي قويولموشدور. ايبراهيمخه ليل خانين نوه سيدير. قاراباغين حاكيمي مئهديقولو خان جاوانشيرين قيزيدير. خاساي خانين حيات يولداشيدير




+0 به يه ن
یاییلیب : چهارشنبه 14 اردیبهشت 1390 | یازار : صاديق صاديقي | بؤلوم : شعر،موسيقي و ادبيات | 0 باخيش لار
Tam Adı Mikayıl Əbdülqadir oğlu İsmayılzadə
Doğum Tarixi 5 iyun, 1908
Doğum Yeri Bakı
Ölüm Tarixi 6 yanvar, 1938
Ölüm Səbəbi repressiya edilib


İsmayılzadə Mikayıl Əbdülqadir oğlu - şair, 1934-cü ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü.


Həyatı

Mikayıl Müşfiq 1908-ci il iyunun 5-də Bakı şəhərində, ziyalı ailəsində doğulmuşdur. İbtidai təhsilini inqilabdan əvvəl rus-tatar məktəbində almışdır. Azərbaycanda Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Bakı darül-müəllimində və 12 saylı II dərəcəli məktəbdə oxumuşdur. Azərbaycan Dövlət Darülfünunun dil və adəbiyyat fakültəsini bitirmişdir (1927-1931).

Əmək fəaliyyətinə pedaqoq kimi başlamışdır. Bakı orta məktəblərində yeddi il müəllimlik etmişdir. Son iş yeri 18 saylı Bakı şəhər orta məktəbi olmuşdur (bu məktəb indi onun adını daşıyır). Poetik yaradıcılığa 1926-cı ildə «Gənc işçi» qəzetində çap etdirdiyi «Bir gün» şeirilə başlamışdır. Bundan sonra dövri mətbuatda müntəzəm çıxış etmişdir. O, bədii tərcümə ilə də ciddi məşğul olmuşdur.

1938-ci il yanvarın 6-da cəza tədbirləri dövründə güllələnmişdir. Əbədiləşdirmək üçün Bakıda büstü qoyulmuş, məktəbə, küçəyə və meydana adı verilmişdir.



Yenə o bağ olaydı

Yenə o bağ olaydı, yenə yığışaraq siz
O bağa köçəydiniz.
Biz də muradımızca fələkdən kam alaydıq,
Sizə qonşu olaydıq.
Yenə o bağ olaydı, səni tez-tez görəydim,
Qələmə söz verəydim.
Hər gün bir yeni nəğmə, hər gün bir yeni ilham,
Yazaydım səhər-axşam.
Arzuya bax sevgilim, tellərindən incəmi ?
Söylə ürəyincəmi ?

Yenə o bağ olaydı, yenə sizə gələydik,
Danışaydıq, güləydik.
Ürkək baxışlarınla, ruhumu dindirəydin,
Məni sevindirəydin.
Gizli söhbət açaydıq, ruhun ehtiyacından,
Qardaşından, bacından.
Çəkinərək çox zaman söhbəti dəyişəydin,
Mənimlə əyişəydin.
Yenə bir vuraydı, qəlbimiz gizli-gizli,
Sən ey əsmər bənizli.

Bu yaz bir başqa yazdır, bu yaz daha da xoşdur,
Vay o qəlbə ki, boşdur!
Hər üfüqdə bir həvəs, hər bucaqda bir umud,
İnsanlar daha mə’sud.
Duyğular daha incə, fikirlər daha dərin,
Ürəklər daha sərin.
İnsanların vüqarı, tələbi daha yüksək,
Yolumuzdan daş, kəsək,
Təmizlənmiş bir az da. Ellərin keyfi sazdır,
Bu yaz, bir başqa yazdır!

Yenə o bağ olaydı, yenə o qumlu sahil,
Sular ötəydi dil-dil.
Saçın kimi qıvrılan, dalğalara dalaydım,
Dalıb ilham alaydım.
Əndamını həvəslə, qucaqlarkən dalğalar,
Qəlbimdə qasırğalar,
Fırtınalar coşaydı, qısqanclıqlar doğaydı,
Məni hirsim boğaydı.
Cumub alaydım səni dalğaların əlindəni,
Yapışaydım belindən.
Xəyalımız üzəydi, sevda dənizlərində,
Ləpələr üzərində,
İlhamımın yelkəni, zərrin saçın olaydı,
Sular xırçın olaydı.


Bu nə gözəl şeirdir, bu nə gözəl mənzərə,
Gəlin baxın Xəzərə.
Çıxalım Buzovnada kiçik qayalıqlara,
Seyrə dalım bir ara...
Gecələr sayrışarkən, ulduzlar lalə kimi,
İşıqlar jalə kimi.
Çilənib dağılarkən ətrafa damla-damla,
Ən yaxın bir adamla.
Nə gözəldir dinləmək suların nəğməsini,
Təbiətin səsini!
Nə gözəldir dolaşmaq, isti yay fəsilləri,
Bu sərin sahilləri!

Nə gözəldir səhərlər bizim böyük ruhumuz,
Aşıb-daşan duyğumuz.
Şəklindəki sulara, baxaraq ləzzət almaq,
Bu mavi şe’rə dalmaq.
Dalğalar kimi qalxmaq, dalğalar kimi enmək,
Bə’zən hürküb çəkinmək.
Hər dalğa bir kişnəyən bəyaz yallı at kimi,
Bizim bu həyat kimi!

Yenə o bağ olaydı sevdalar ölkəsində,
O söyüd kölgəsində.
İnci qumlar üstündə yenə verib baş-başa,
Yayı vuraydıq başa.
Günlərimiz keçəydi qızğın fərəhlər kimi,
Dolu qədəhlər kimi.
Yarpaqlar arasından uzadaraq əlini,
Oxşayaraq telini.

Gecələr darayaydı saçlarını ay gözəl!
Sən gözəlsən, ay gözəl?
Əllərində əllərim, gözlərində gözlərim...
Asılaydı sözlərim.
Könlünün qulağından bir qızıl tana kimi,
Günəş doğana kimi.
Bu yaz dostlarım bir az bəxtəvər olacaqlar,
Can-ciyər olacaqlar.
Bir az da uzaqlara açacaqlar yelkəni,
Ruh yeni, höyat yeni...
Çıxacaqlar göyləri aşaraq dönə-dönə,
Buludların fövqünə.
Uçacaqlar sabaha, uçacaqlar yarına,
Efir boşluqlarına.
Vaxtilə bir kölgə tək hür yaşamaq istəyən,
Bu insan oğlu bilsən.
Azadlıq ölkəsində daha şad olacaqdır,
Dünya dad alacaqdır.

Yenə o bağ olaydı, yenə yığışaraq siz,
O bağa köçəydiniz.
Biz də muradımızca fələkdən kam alaydıq,
Sizə qonşu olaydıq.
Yenə o bağ olaydı, səni tez-tez görəydim.
Qələmə söz verəydim.
Hər gün bir yeni nəğmə, hər gün bir yeni ilham,
Yazaydım səhər-axşam.
Arzuya bax, sevgilim, tellərindən incəmi?
Söylə, ürəyincəmi?


+0 به يه ن
یاییلیب : چهارشنبه 14 اردیبهشت 1390 | یازار : صاديق صاديقي | بؤلوم : شعر،موسيقي و ادبيات | 0 باخيش لار




ودود مؤذن به سال ۱۳۳۹ در شهر اردبيل در خانواده*اي مذهبي زاده*شد. به لحاظ موروثي بودن صداي خوش در خانوادهمؤذن*زاده اردبيلي وي نيز از اين موهبت بهره*مند شد و از كودكي به فراگيري موسيقي مقامي در خانواده خود پرداخت.
او در دو زمينه موسيقي ايراني و موسيقي آذري فعاليتهاي چشمگيري دارد بطوريكه در سال ۵۸ موسيقي ايراني را نزد استادان (مرحوم ملت*پرست، شاملو، آشتياني) شروع كرده و از سال ۵۹ در چاووش به محضر استاد ناصح*پور راه يافت و از محضر او بهره برد. همزمان نزد استاد مظهري به فراگيري نواختن تار پرداخت و از سال ۶۵ به فراگيري علمي و آكادميك موسيقي آذري پرداخت و از محضر استاد آغاخان عبدالله*يف بهره*مند شد و راه و روش وي را ادامه داد. وي در نتيجه مجالست و آشنايي با استادان بزرگ موسيقي آذربايجان همانند حاجي*بابا حسين*اف، يعقوب احمداف، راميز قلي*اف، عارف بابايف و ساير هنرمندان بزرگ آذربايجان موفق به اجراي شيوه*هاي مختلف موسيقي مقامي آذربايجان شد و توانست آثار به ياد ماندني را از خود به جاي بگذارد تا حدي كه راديو دولتي آذربايجان(باكو) وي را سرآمد خوانندگان مقامي ايران قلمداد كرد. او به همراه استاد بزرگ كمانچه هابيل علي*اف به اجراي كنسرت*هاي متعددي در نقاط مختلف ايران پرداخت. ودود مؤذن ضمن تحقيق گسترده در موسيقي عاشيقي به فراگيري نواختن ساز قوپوز نزد استاد حيدري پرداخته*است. وي از سال ۶۹ در واحد موسيقي صدا و سيما همكاري خود را آغاز كرده و در اين مدت سرودهاي مختلفي را اجرا و ضبط نموده است.
يشان از سال ۷۲ با اركستر بزرگ نظامي دانشگاه نظام به عنوان تك*نواز همكاري داشته و در جشنواره*هاي مختلفي به اجراي برنامه پرداخته*است. همچنين با تشكيل گروه سهند در مركز سرود و آهنگهاي انقلابي تالار وحدت از سال ۶۸ تا ۷۶ موفق به اجراي كنسرت*هايي در نقاط مختلف ايران و خارج از كشور شد و از سال ۱۳۷۶ نيز با تشكيل گروه آراز به عنوان خواننده به فعاليت خود ادامه داده و توانست آثار ماندگاري را بخصوص در خارج از كشور اجرا نمايد.ولي فعاليتهاي هنري او به موسيقي ختم نمي*شود.
در زمينه نقاشي از نقاشان بازاري مطرح كشور هستند . تا به حال ۴ مجلد از نمونه آثار ايشان به چاپ رسيده*است.

درباره اذان شيخ كريم موذن زاده اردبيلي


پسران شيخ كريم، اذاني را كه پدرشان در آواز بيات ترك ساخته بود، مي*خواندند. اما بيشتر از همه رحيم موذن*زاده آن را مي*خواند به خصوص كه بعد از مرگ پدر، او به جاي شيخ كريم موذن مسجد امام شد. ودود موذن*زاده فرزند سليم موذن*زاده اردبيلي، سومين نسل از اين خانواده*است كه اين اذان را مي*خواند. آنها همه صداي خوبي دارند و راه شيخ كريم را دنبال كرده*اند.ودود موذن*زاده درباره ساخت اين اذان مي*گويد: پدربزرگم شيخ كريم، موذن، مداح و تعزيه*خوان بود اما موسيقي ايراني را به خوبي مي*شناخت. آن دوره بيشتر مداحان و تعزيه*خوان*ها به خصوص آذري*ها، موسيقي دستگاهي را مي*شناختند. مكتب*خانه*هايي بود كه مداحان آنجا دوره مي*ديدند، البته نه به اندازه يك موسيقي*دان بلكه تا اندازه*اي كه موسيقي اصيل و دستگاه*هاي معروف آن را بشناسند و بتوانند اجرا كنند. شيخ كريم در جواني اذان را بر اساس آواز بيات ترك مي*خواند. اذاني كه شيخ كريم موذن*زاده در مسجد امام بازار تهران اجرا كرد، آنقدر مورد توجه قرار مي*گرفت كه راديو آن را ضبط كرد. اين اذان به گفته خانواده شيخ كريم اولين اذاني است كه از راديو پخش شده*است. ودود موذن*زاده ماجراي ضبط راديويي اذان را اين*گونه تعريف مي*كند: پدرم مي*گويد سال هزار و سيصد و بيست و دو اين اذان ضبط و از راديو پخش شد تا سال سي و هفت هم پخش مي*شد. اما از آن به بعد، اذان پسر بزرگ شيخ كريم يعني رحيم موذن*زاده پخش شد. او پس از پدر در مسجد امام اذان مي*گفت. بعد هم در حوزه علميه قم درس خواند و منبرخوان مسجد امام شد. سال*ها آنجا منبر مي*گفت و بعد از منبرها به مناسبت*هايي مي*خواند. قبل از اين*كه شيخ كريم اذاني را در موسيقي ايراني آواز بيات ترك بخواند، تمام اذان*ها عربي بود. او كار دشواري را به سرانجام رساند چرا كه گنجاندن اذان در دستگاه*هاي ايراني، كار آساني نيست. بعد از او هم تلاش*هاي زيادي براي خواندن اذان*هاي مشابه شد، اما هيچ*كدام با موفقيت همراه نبود. اذان موذن*زاده*ها تنها اذان در دستگاه*هاي موسيقي ايراني است. خود من هم هفت سال پيش در مسابقه*اي به كمك دوستاني كه همه صاحب*نظر موسيقي بودند، مي*خواستم در اين اذان تغيير بدهم، اما هيچ كاري نتوانستم بكنم. انگار اين اذان يك معجزه بود.

موذن در زمينه مجسمه سازي هم تبحر خاصي دارد.او دوره تكميلي مجسمه سازي را در كشورآذربايجان وازاستادان بنام آموزش ديده*است.مجسمه*هاي خلق شده از جنس برنز او ازمشاهير بنام اردبيل در ميدانهاي مختلف شهر اردبيل چشم هر بيننده*اي را نوازش ميدهد.


نمونه اثار از پيكره ي شاه اسماعيل صفوي , استاد شهريار 







+0 به يه ن
یاییلیب : چهارشنبه 14 اردیبهشت 1390 | یازار : صاديق صاديقي | بؤلوم : شعر،موسيقي و ادبيات | 0 باخيش لار

صمد بئهرنگي آذربايجان خالقي اوچون چوخ تانيش و دوغما بير آددير. اوزانلار، شاعيرلر اونون حاققيندا بوللوجا شعر يازميش، موسيقيده سسلنديرميشلر. بئهرنگي قدر ميللي اخلاقلا، ميللي معنويياتلا قايناييب- قاريشان شخصييت بلكه ده عومومييتله هئچ يوخدور. صمد بئهرنگي نين اسرارنگيز اؤلومو ده چوخ ماراقلي بير يئرده گئرچكلشميشدي: آراز چاييندا. آراز چايي آذربايجان ادبيياتيندا نيسگيلين، آيريليغين سيمگه سي كيمي آنلاشيلميش، آنلاديلميشدير. صمد بئهرنگي كيمي گنج بير يازارين آرازدا اؤلدورولمه سي آذربايجان ادبي موحيطي نين دويغوسال قاوراييشيني داها دا دريندن ائتكيله ميشدير. صمد بئهرنگي نين ياشاديغي تاريخده ميللي مسئله ني اؤن پلانا چكن تشكيلات و يا فردلر چوخ آز ايدي. او زامانلار ماركسيست، ايسلام دئوريمجيسي اولماق يايقين ايدي. بئهرنگي نين ان ياخين دوستلاري ماركسيست اولدوقلاري اوچون ياخالانيب اؤلدورولدولر. اصلينده آذربايجان ميللتي ماركسيست- لئنينيست ايدئولوژيلردن چوخ ضرر گؤرموشدور. ان فداكار و جسور گنجلريميز بو منفور ايدئولوژيلر يولوندا حياتلاريني ايتيرديلر. آنجاق هر زامان بؤيوك شخصييتلر تاريخي قاباخلايا بيلميشلر. او زامان صمد بئهرنگي هئچ بير "اينقيلابي" ايدئولوژيلره قاتيلمادان ياراديجيليقلا مشغول اولدو و آذربايجان ميللي ايستكلريني ديله گتيردي. او زامان ميللي مسئله ايله مشغول اولماق داها تهلوكه لي ايدي. ندن؟ چونكو بئهرنگي نين زامانيندا 21 آذر حاديثه سي نين خاطيره لريهله جانلي ايدي. 21 آذرده اؤلدورولن سايسيز اينسانلارين اوغوللاري، قارداشلاري، باجيلاري، نوه لري هله ياسدان تام اولاراق چيخماميشديلار. بو اوزدن ده پهلوي ايستيبدادي اوچون آذربايجان ميللي مسئله سي هر شئيدن تهلوكه لي ايدي. و صمد بئهرنگي بئله تهلوكه لي بير ايشله مشغول ايدي. 
بئهرنگي كند- كند، اوبا-اوبا دولاشيب ياشلي قادينلاردان و كيشيلردن دينله ديگي خالق ناغيللاريني كيتابلاشديردي. بو، ائله ايجتيماعي بير اورتامدا (موحيطده) باش وئريردي كي، مكتبلرده آنا ديلينده دانيشان چوجوقلاري، موعلليملري جزالانديريرديلار. بوتون بو چتين دوروما قارشي بئهرنگي ميللي كيمليگين يوكسلمه سي اوچون اينتئللئكتوال ساحه ده فعاليت گؤستريردي. بو ايستك دوغرولتوسوندا بئهرنگي "پارا- پارا" آديندا بير كيتاب يايينلادي. كيتابين آدي چوخ آنلاملي ايدي. بوراداكي "پارا- پارا" سؤزو، دولاييسييلا پارا- پارا بؤلونموش،پارچالانميش آذربايجانا ايشاره ائديردي. كيتابدا آذربايجان شاعيرلري نين شعرلريندن اؤرنكلر وئريلميشدي. بئهرنگي اؤلدورولدوكدن سونرا اونون اثرلرينه اولان ايستك شيددتلندي. بو شيددتلي ايستك ايستر-ايستمز اونون ميللي كيمليك گؤروشونون ده اؤزومسَنمه سينه سبب اولوردو. حتّي بو گون ده ميللي كيمليگيميزين يوكسليشينده صمد بئهرنگي نين كيتابلاري نين چوخ بؤيوك ائتكيسي وار. سادجه اونون اثرلري نين ائتكيسي دئييل، "صمد بئهرنگي" آدي اؤزو-اؤزلوگونده ميللي موباريزه ني چاغريشديرير. 
بئهرنگي بير چوخ اثر يازميش. هله ليك اونون "قاراجا باليق" كيتابيني ترجومه ائديب اوخوجولارا سونورام. ندن بو ترجومه يه احتيياج دويدوم؟ باكيدا ياشاديغيم زامان 4 ايل آتاتورك ليسه سينده اؤيرتمنليك ائتديم. آنا ديليندن درس كئچيرديم. سانيرام 5-جي صينيفيندرسليگينه "قاراجا باليق"ي دا سالميشديلار. چوخ قوصورلو و حتّي يانليش و خطالي ترجومه ائديلميش، بئهرنگي نين بعضي گؤروشلري ده تحريف ائديلميشدي. بو اوزدن ده او زامان بو كيتابي گونئيدن گتيرديب ترجومه ائتديم. اؤز ترجومه مي اوشاقلارا اوخودوم. هئچ واخت اونوتمارام كي، ائله هيجانلا اوخوموشدوم بو اثري كي، تنففوس زنگي نين چالماسينا باخماياراق، اوشاقلار اوتوروب دينله مگي ترجيح ائتديلر. كيتابداكي باليق تيمثاليندا رمزلشديريلن قهرمانليقدان هاميسي نين توكلري بيز- بيز اولموشدو. 

منجه بئهرنگي نين شاه اثري ائله بو كيتابدير. يقين كي، ياشاسا ايدي، داها بؤيوك اثرلر ياراداجاقدي. " قاراجا باليق" دوغرونو، سونسوزلوغو و روحي بوتونلوگو آختاران بير اينساني خاطيرلادير. بو يولداكي موباريزه ده تجروبه قازانيب اولقونلاشان، ماجرادان ماجرايا آتيلان، بير آن بئله دوغرونو آراماقدان واز كئچمه ين بير اينسان. قارشيسينا تورلو- تورلو جهالت چيخير، حياتيني محو ائدن وحشيلرله قارشيلاشير قاراجا باليق. آنجاق حيات دوغرونو اؤيرنمه يه حسر ائديلميرسه اونون نه آنلامي وار. حياتا آنلام وئرن حركتدير. چونكو حركت ائدركن تجروبه قازانيلير، يئني هدفلر اورتايا چيخير. بئهرنگي چوخ گؤزل تثبيت ائتميش بونو كي، بؤيوك آماج يولوندا سفره چيخاركن، قورخو حيسسي اؤز-اؤزونه يوخ اولور. قورخو حيسسي داها چوخ دورغونلوغون و ذهنين اؤز قارانليغيندا، اؤز دومانليغندا بوغولماسي نين نتيجهسيدير. اوزاق يوللارين يولچوسو اولماقلا، بؤيوك هدفلري نفسده اؤزدئشلشديرمكله قورخو دويغوسوندان قورتولماق مومكوندور. يولچولوق زاماني قورخو فاكتورلاري ايله موباريزه باشلايير و قورخونو يارادان انگللر اوراتادان قالديريلير. نئجه كي، قاراجا باليق اؤز قيلينجي ايله باليق اودان قوشو، باليقلاري يئين ناققاني ايچلريندن وورور. اؤز قيلينجي ايله اونلارين قارنيني ييرتيب و باليقلارين حياتيني تهلوكه دن قورتارير. هامي قهرمان اولماز. قهرمانليق اوچون هونر و كاراكتئر لازيمدير. بير قهرمانين، بير فيكير آدامين حسابينا بير ميللتو بير توپلولوق آزادليغيني الده ائدير. بئله ليكله ده گئرچك حيات هم ده باشقالاري اوچون ياشاماقلا، باشقالارينا آزادليق و سعادت گتيرمكله واساسا ده اوستون و ياراديجي بير كيمليگه قوووشماقلا آنلام قازانير. بئهرنگي "قاراجا باليق" كيتابيندا بو اخلاق آنلاييشيني، بو اخلاق فلسفه سيني ميللته آنلادير، شرح ائدير. كيچيك حجملي بو كيتابدا بؤيوك فيكيرلر و سيرلر يئرلشميشدير. جميعتين، اؤزَلليكله گنجليگين بؤيوك ايده آللارينا و ياراديجيليق ايستكلرينه قارشي اسكي دَيرلرين نئجه ده مانع اولدوغو آنلاديلير. سانكي نيچه نين فلسفه سي چوخ ساده ديلله ايضاح ائديلير. نيچه يه گؤره اوچ نؤوع كاراكتئر وار: 1- اخلاقي و يا جميعتين اسكيدن قالان دَيرلري ايله راضيلاشيب حياتيني چورودن اينسان تيپي. چوغونلوغو (اكثريتي) تشكيل ائدن بو تيپلر هر نؤوع يئنيليگه و دَييشيمه قارشيدير.بونلار اسكي دَيَرلرين اخلاق آنلاييشيني مقبول ساييرلار. جهالتده ياشاماق آيدينليقدا و بيلگينليكده ياشاماقدان داها راحاتدير. تنبللر ان چوخ بونو ترجيح ائدرلر. 2- اؤزگور (آزاد) اينسان تيپي. بو تيپلر جميعتين اخلاق آنلاييشيني قبول ائتمزلر، آنجاق يئني دَيَرلر و يئني اخلاق آنلاييشي ياراداجاق سَوييه ده ده دئييللر. 3- اوستون اينسان تيپي. بو نؤوع اينسانلار اسكي دَيَرلري قبول ائتمه مَكله يئتينمزلر. اونلار هم ده اسكي دَيَرلري دئويريب يئني دَيَرلرين ياراديجيسي كيمي اورتايا چيخارلار. مثلا آتاتورك مين ايلليك عثمانلي-ايسلام تاريخيني دئويريب يئني اخلاق آنلاييشي، يئني حيات آنلاييشيني قوردو.صمد بئهرنگي نين "قاراجا باليق" اثرينده هر اوچ اينسان تيپي ايله قارشيلاشيريق. قاراجا باليق اسكي دَيَرلري ردد ائتديگي اوچون موحافيظه كار دسته اونا قارشي چيخير و حتي اسكي اخلاق سيستئمينين قورونماسي اوغرونا اونو اؤلدورمك ايسته ييرلر (بونلار اخلاقي دسته دير). بير دسته ايسه قاراجا باليغي دستكله يير، موحافيظه كارلارين حيات بيچيمينه قارشي چيخيرلار. لاكين بو دسته ده موحافيظه كارليغين دَيَرلريني اورتادان قالديريب و يئني دَيَرلر اورتايا قوياجاق بيلگي و جسارت يوخدور (اؤزگور دسته). كيتابدا بونلار قاراجا باليقلا جميعت آراسيندا خنثي فعاليتده ديرلر. قاراجا باليق ايسه دوشونجه و جسارت اؤندَري كيمي مئيدانا چيخير. بوتون تهديدلره سينه گرَرَك، يئني دونيا دوزَني قورماق ايسته يير (اوستون و ياراديجي كيمليك). قاراجا باليق بوتون انگللري اورتادان قالديريب، دار معنوي موحيطدن قورتولدوقدان و دنيزه قوووشدوقدان صونرا اؤلوم— حيات حاققيندا يئني دوشونجه لر سؤيله يير: " اؤلوم هر آن مني ياخالايا بيلر. آنجاق من باشارديغيم قدر ياشامالي، اؤلومدن قاچمالييام. يالنيز اؤلومله قارشيلاشا دا بيلرم. اؤنملي دئييل، اؤنملي اولان بودور كي، منيم حياتيم و يا اؤلوموم باشقالاري نين حياتينا نئجه تاثير گؤستره جكدير." بو دوشونجه اوستون كيمليگي اؤز ايراده سي و موباريزه سي ايله قازانميش بير ذئهنييتين اولا بيلر يالنيز. و قاراجا باليق دا اؤزگورلويو اؤز دار قارانليق موحيطينده دئييل، دنيز گئنيشليگينده قازانير. دار معنوي موحيط صونسوزلوغون ايچينده يوخ اولور. 
سانكي قاراجا باليق دوغرونو آختارماق اوچون هر شئيدن ايمتيناع ائديب يوللارا دوشن و اؤز روحوندا سفره باشلايان بودا پئيقمبرين سرگوذشتيدير. سانكي حياتيني بوتونو ايله بيلگييه حسر ائدن و دايما آختاريشدا اولان شمس تبريزي نين حيات شكليدير. سانكي بو كيتاب منيم اوچون يازيلميش. نه قدر ده اؤز حياتيملا "قاراجا باليق" آراسيندا بنزرليك وار. بو اوزدن ده بئهرنگي نين اثرلريني چوجوقلوق ياشلاريمدان باشلاياراق دؤنه- دؤنه اوخودوم و منيم ميللي موباريزه يه، فيكيرآختاريشينا قاتيلمامدا ائتكيسي اولان اردملي كيشيلردن بيري ده صمد بئهرنگيدير. صمد بئهرنگي موعلليم ايدي. يئنه ده موعليمدير و ابديا ده بو ميللتين موعلليمي اولاراق قالاجاقدير. من بؤيوك بير غرور حيسسي ايله دئييرم كي، منيم دوشونجه مين، ميللي دويغولاريمين موعلليملريندن بيريسي ده صمد بئهرنگيدير. بو اوزدن ده بو كيتابين ترجومه سي شاگيردين اؤز موعلليمينه اولان تؤحفه سي كيمي آنلاشيلماليدير. سون اولاراق يئنه ده بو كيتابين ترجومه سيني صمد بئهرنگي نين شاگيردلرينه تقديم ائديرم. بو گون اونلارين چوخو آذربايجانين ميللي ايستكلري يولونداموباريزه آپارديقلاري اوچون ايسلامين قارانليق زيندانينا آتيلميشلار. بو ترجومه ني سيزلره سونورام منيم محبوس باجيلاريم، قارداشلاريم. 
گونتاي گنجالپ
15.06.08
فينلادييا


+0 به يه ن
یاییلیب : چهارشنبه 31 فروردین 1390 | یازار : صاديق صاديقي | بؤلوم : شعر،موسيقي و ادبيات | 0 باخيش لار
رضا ناجي (زاده ۵ دي ۱۳۲۱ در تبريز) بازيگر ايراني است. او در پنجاه و هشتمين دوره جشنواره فيلم برلين در سال ۲۰۰۸، برنده جايزه خرس نقره*اي بهترين بازيگر مرد براي بازي در فيلم آواز گنجشك*ها شد.

ناجي فعاليت حرفه*اي*اش را از سال ۱۳۴۱ با بازي در تئاتر شروع كرد.

بازيگر


* بچه*هاي آسمان
* تولد يك پروانه
* باران
* پرنده*باز كوچك
* سوداگر
* او
* بيد مجنون
* باغ*هاي كندلوس
* براي آمدنت دعا مي*كنم
* يك قدم تا خدا
* باد در علفزار مي*پيچد (۱۳۸۴)
* سرگيجه (۱۳۸۵)
* يك قدم تا خدا (۱۳۸۵)
* آواز گنجشك*ها (۱۳۸۶)


جايزه*ها



* ۱۳۸۶ - خرس نقره*اي بهترين بازيگر مرد از جشنواره فيلم برلين براي بازي در فيلم آواز گنجشك*ها (مجيد مجيدي) 
* ۱۳۸۷ - جايزه بهترين بازيگر مرد از جشنواره فيلم دمشق براي بازي در فيلم آواز گنجشك*ها (۲۰۰۸)
* ديپلم افتخار بهترين بازيگري از پانزدهمين جشنواره فيلم فجر
* پروانه زرين بازيگري از هفدهمين جشنواره بين*المللي فيلم*هاي كودكان و نوجوانان
* ديپلم افتخار و جايزه ويژه هيات داوران از بيست و دومين جشنواره بين*المللي فيلم فجر



+0 به يه ن
یاییلیب : چهارشنبه 31 فروردین 1390 | یازار : صاديق صاديقي | بؤلوم : شعر،موسيقي و ادبيات | 0 باخيش لار


(Rashid Behbudov) متولد 1915 فرزند مجيد يكي

از بزرگترين خوانندگان قرن بيستم در سرزمين هاي آذري زبان

محسوب ميشود. شهرت اصلي او بخاطر اجراي ترانه هاي عاشقانه

بخصوص آنهايي كه توسط توفيق قليوفTofig Guliev)

تهيه شده است مي باشد. شهرت او از زماني آغاز شد

كه نقش يك بازرگان ثروتمند را در نمايش موزيكال معروف آرشين



مال آلان (Arshin Mal Alan) بازي كرد. او به كشورهاي زيادي از جمله ايران، انگليس،

فنلاند، تركيه، چين، بلغارستان، بلژيك،اتيوپي،هند،عراق، شيلي، آرژانتين و ... سفر كرد

و در هر كشور حداقل ترانه اي به آن زبان خواند بطوري كه در مجموعه آثار او حدود 50 ترانه به

زباني هاي غير آذري موجود است. فعاليت او در زمينه موسيقي محلي بقدري بود

كه در سراسر ممالك آذري زبان نام رشيد بهبودف همواره در كنار موسيقي فولك به ميان مي آيد.

او در شهر تفليس (گرجستان) بدنيا آمد و پس از فراگيري مقدمات موسيقي نزد پدر كه او نيز خوانند

بزرگي بود، در ايروان (ارمنستان) در يك گروه موسيقي Jazz شروع به فعاليت كرد و در كنار آن در

اركستر فيلارمونيك ايروان نقش خوانندگي را بعهده داشت. وي همچنين در سالهاي 1938 تا 1944

خواننده بي همتاي تنور در Opera House ايروان بود. همانند بسياري ديگر از هنرمندان مردم دوست بود

و براي مصالح عموم كار ميكرد. بعد از جنگ جهاني دوم بعنوان نماينده روسيه به مجارستان رفت تا در

كنفرانس دمكراسي جوانان در بوداپست شركت كند، در آنجا علاوه بر نقش سفير به اجراي قطعاتي در

ارتباط با موضوع كنفرانس پرداخت و جايزه بزرگ بين المللي نيز دريافت كرد. به اين قطعه گوش كنيد و

ببينيد كه چگونه احساس موسيقي Jazz با سبك خواندن خاص و تحريرهاي بهبودف تلفيق شده است 

بدليل توانايي هاي بيش از حد در خوانندگي، ديگر ايروان توانايي پروش چنين

هنرمندي را نداشت اين بود كه در سال 1945 به آذربايجان رفت و در آنجا

فعاليت هنري خود را ادامه داد. در سالهاي 46 تا 56 او سوليست

فيلارمونيك آذربايجان بود و همچنين طي سالهاي53 تا 60 در

Azerbaijan State Opera همواره حرف آخر را ميزد

. وي همچنين به فعاليت هاي آموزشي درState Concert Ensemble

بين سالهاي 57-59 پرداخت و در سال 1966 مجموعه اي تحت عنوان

State Song Theater تاسيس كرد كه امروزه به Behbudov Theater تغيير نام پيدا كرده است.

بهبودف انسان پر كاري بود از 8 صبح تا 8 شب، هر روز كار و تمرين ميكرد. جالب هست كه بدانيد او

ادبيات بسيار قوي هم داشت و هنگام كار با شاعر و آهنگساز اگر احساس ميكرد كه كلام با موسيقي هم

خواني نداردبه سليقه خود پيشنهاد تغيير كلام را ميداد كه اغلب هم با آن موافقت ميشد.

او پا فراتر از اين هم ميگذاشت و در بسياري موارد ملودي قطعات را نيز به نظر خود تغيير ميداد!

بارها و بارها اتفاق افتاده بود كه شبها بدون لحظه اي خوابيدن براي تمرين و ساخت قطعات

اپراي بطور مدام كار كند. او علاقه بسيار زيادي به ترانه هاي عاشقانه و ترانه هايي داشت كه در آن از

مهر و محبت صحبت ميشود و به همين خاطر اغلب ترانه هايي كه به زبان هاي خارجي اجرا كرد در اين

دسته ازمحتوي بودند.

او علاوه بر اجراي ترانه هاي محلي كشورهاي مختلف به زبان خودشان، بسياري از كارهاي

زيباي خودش را نيز به زبانهايي مانند فارسي، انگليسي، روسي و ... ترجمه و اجرا كرد. وي همچنين

توانايي اين را داشت كه به راحتي به زبانهاي انگليسي، آلماني و فرانسه صحبت كند و بسياري نيز معتقد

بودند كه او ترانه هاي روسي را بمراتب بهتر از خوانندگان روس اجرا ميكند. شايد اگر ترانه Ana (مادر)

او را شنيده باشيد با اين صحبت ها زودتر هم عقيده شويد

او در سال 1973 درگذشت و در تمام مدت زندگي صداي خود را

آنچنان پرورش داد و از آن محافظت كرد كه گويي همواره

صدايي در حد سن پختگي دارد 

. وي چنان بدعتي در شيوه هاي جديد خوانندگي پاپ و اپرا بجاي

گذاشت كه امروزه بسياري از خواننده هاي آذري زبان سعي در

تقليد از روشهاي خوانندگي او ميكنند. ترانه هاي زيبايي مانند لاله ها، مادر، كوچه ها، ريحان و ... كه گوش

آشناي بسيار از ايراني ها هست و به نوعي همواره جز موسيقي محلي آذري زبانان ايران هم محسوب

ميشود، هرگز از خاطره ها نمي رود. 







 


+0 به يه ن
یاییلیب : چهارشنبه 31 فروردین 1390 | یازار : صاديق صاديقي | بؤلوم : شعر،موسيقي و ادبيات | 0 باخيش لار
شيخ سعدالدين محمود بن امين الدين عبدالكريم بن يحيي شبستري از عرفا و شعراي نامي قرن هفتم و هشتم هجري است. او در سال ۶۸۷ه. در ايام سلطنت كيخاتوخان در قصبه شبستر واقع در هشت فرسخي تبريز متولد شد و در عهد سلطان محمد خدابنده و ابوسعيد بهادرخان در شهر تبريز مرجع علما و مضلا بود.
شبستري پس از كسب دانش در تبريز به مسافرت در شهرهاي مختلف پرداخته و در سفر به مصر، شام، حجاز از علما و مشايخ اين سرزمين ها كسب دانش توحيد كرده است. او خود در اين باره مي گويد:
مدتي من زعمر خويش مديد صرف كردم به دانش توحيد
در سفرها به مصر و شام و حجاز كردم اي دوست روز و شب تك و تاز
سال و مه هم چو دهر ميگشتم ده ده و شهر شهر مي گشتم
گاهي از مه چراغ مي كردم گاه دور چراغ مي خوردم
علما و مشايخ اين من بس كه ديدم به هر نواحي من
جمع كردم بسي كلام غريب كردم آنگه مصنفات عجيب
هم چنين شيخ محمد در سفري به كرمان در آنجا تاهل اختيار كرده و در آن شهر اولاد و احفادي از او به وجود آمده است كه جمعي از ايشان اهل قلم و كمال بوده و به خواجگان شهرت يافته اند.
شبستري پسري به نام عبدالله داشته كه جواني فاضل و كامل و ماهر در علوم مختلف به خصوص رياضي بوده است. وي در سال ۹۲۶ه. از جانب سمرقند به درباز روم رفته و سلطان سليم او را تعظيم بسيار كرده است. شيخ عبدالله مثنوي به نامه شمع و پروانه به نام سلطان سليم سروده و نيز رساله اي به زبان فارسي در قواعد معما به نام سلطان مذكور نوشته است.
شبستري سرانجام به تبريز باز گشته و در سال ۷۲۰ه. در ۳۳ سالگي وفات يافته و در شبستر وسط باغچه گلشن در جوار مزار استادش بهءاالدين يعقوبي تبريزي مدفون شده است. بعضي ها معتقدند كه چون شبستري وصيت كرده كه او را پاي مزار شيخ بهاءالدين دفن كنند و سال وفات بهاءالدين ۷۳۸ه. است و هم چنين چون باباابي سبشتري در مرض موت شبستري حاضر بوده و در همان ماه وفات شبستري فوت نموده و تاريخ وفات باباابي ۱۷ ربيع الاول سال ۷۴۰ه. است؛ پس سال وفات شبستري هم بايد ۷۴۰ه. باشد ضمنا با توجه به تجديد عمارت هاي مكرر مقبره شبستري احتمال آن داده شده كه تاريج فوت نوشته شده بروي مزارش تغيير كرده باشد.
بعضي از معاصران، تاريخ وفات شيخ محمود را همان ۷۲۰ه. پذيرفته اند ولي تولد او را پيش از سال ۶۸۷ه. حدس زده اند و دليل آن را هم بعيد بودن ۲۶ سالگي شبستري براي شهرت فراوان او در عهد خدابنده ذكر كرده اند. شبستري پيرو مذهب سنت و جماعت و معتقد به عقايد اشعريان بوده است. لاهيجي شارح گلشن راز شيخ و مرشد شبستري را امين الدين مي نويسد. خود شيخ محمود نيز در مثنوي سعادت نامه از امين الدين ياد ميكند:
شيخ و استاد من امين الدين دادي الحق جوابهاي چنين
برخي هم استاد او را بهاءالدين يعقوبي تبريزي دانسته؛ اما با استنباط از عبارت صاحب روضات الجنان ميتوان هر دوي آنها را از اساتيد وي دانست.

آثار شبستري:
الف- آثار منظوم (ا- گلشن راز، ۲- سعادت نامه)
ب- آثار منثور (۱- حق اليقين في معرفة رب العالمين، ۲- مرآ*ََْة المحققين، ۳- شاهد يا شاهد نامه)
منبع:سايت مشاهير و چهره هاي ماندگار


یارپاق لار : 1 2 3 4 5 6


Powerd By : ARZUBLOG.COM Theme Designer : Blogskin.ir